Odpowiedź:

Konspekt wypracowania

Wprowadzenie

Deszcz często stanowił temat twórczości literackiej. Ukazywany był jako groźny żywioł, ale także jako symbol wewnętrznego oczyszczenia człowieka lub też odzwierciedlenie jego przeżyć, uczuć i nastrojów. Motyw deszczu szczególnie upodobali sobie moderniści, ale odnaleźć go możemy także w twórczości innych autorów (m.in. Adama Mickiewicza, Juliana Tuwima, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego). Wykorzystanie tego motywu łączy też przytoczone fragmenty tekstów Pawła Huelle i Heinricha Bölla.

Teza

W tekstach Heinricha Bölla i Pawła Huelle deszcz ukazany został jako żywioł wywierający znaczący wpływ na życie człowieka, budzący zarazem jego respekt i zachwyt.

Rozwinięcie

1. Argumenty dotyczące utworu Rozmyślania o irlandzkim deszczu Heinricha Bölla

• Realistyczna konwencja opowiadania: deszcz jako żywioł budzący respekt i przerażenie, ale też podziw, świadomość, że żywiołowi nie można się przeciwstawiać i trzeba się dostosować do dyktowanych przez niego warunków (Biblia, zapas świec, tytoniu, włóczki do robótek i whisky), wiara jako źródło spokoju i pewności, że Bóg nie nawiedzi ziemi potopem.
• Elementy prozy poetyckiej: wykorzystanie w opisach personifikacji (woda) i animizacji (kałuża), zbliżanie się wody do okien i drzwi jako symbol osaczenia i uwięzienia, aluzje biblijne (opowieść o potopie i arce Noego), dygresyjność tekstu, nastrojowość i refleksyjność.

2. Argumenty dotyczące tekstu Pawła Huelle, Winniczki, kałuże, deszcz...

• Realizm opisu – świat widziany z perspektywy dziecięcego bohatera: deszcz jako swoista kosmogonia, początek wszystkiego (na początku był deszcz), jako czynnik wyzwalający kreacyjną moc bohatera – tworzenie nowego świata, wyznaczenie lądów, mórz, zatok, wysp, wpływ na losy wykreowanych istnień.
• Poetyckie walory prozy: konwencja wspomnienia, bogactwo środków stylistycznych (metaforyka, epitety, obrazowe porównania, onomatopeje), nastrojowość, aluzje biblijne (Księga Rodzaju).

3. Argumenty dotyczące kontekstów literackich

Deszcz jesienny Leopolda Staffa
• deszcz jako odzwierciedlenie dekadenckich nastrojów człowieka: przygnębienia, smutku, beznadziei, niewiary,
• muzyczność, nastrojowość tekstu (synestezja).

Cierpienia młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego
• ulewa podczas burzy jako odzwierciedlenie gwałtowności uczuć bohatera,
• drobny deszcz jako symbol ukojenia, spokoju, szczęścia czerpanego z ulotnej chwili.

Podsumowanie

Deszcz w przywołanych tekstach został ukazany jako potężny żywioł, który, choć często jest nieprzyjazny człowiekowi, wywiera wpływ na jego postawę, emocje, przeżycia i zachowania. Dzięki niemu człowiek może uświadomić sobie swą zależność od Boga lub poczuć się Stwórcą.