Np. Silnie nagrzane powietrze w rejonie równika unoszone jest do górnej troposfery. Podczas wznoszenia ulega adiabatycznemu ochłodzeniu. W górnej troposferze chłodne powietrze przemieszcza się ku zwrotnikom. W szerokościach okołozwrotnikowych wskutek mniejszego obwodu Ziemi (a także stałego napływu powietrza znad równika) powietrze zagęszcza się i jako cięższe opada tworząc przy powierzchni Ziemi zwrotnikowe strefy podwyższonego ciśnienia.
Przykładowe ocenione odpowiedzi
- Gorące powietrze nad równikiem unosi się do górnej troposfery, gdzie dochodzi do jego ochłodzenia. Chłodne powietrze przemieszcza się ku zwrotnikom, coraz bardziej się zagęszcza, bo kolejne równoleżniki są coraz krótsze i w okolicach zwrotnika powietrze grawitacyjnie opada, tworząc wyż.
2 pkt; zdający uwzględnił wszystkie elementy wyjaśnienia zawarte w schemacie punktowania.
- Powietrze unosi się nad równikiem i odpływa ku szerokościom zwrotnikowym, gdzie opada i przyczynia się do powstania wysokiego ciśnienia przy powierzchni Ziemi.
1 pkt; zdający uwzględnił cyrkulację powietrza i jego opadanie w szerokościach zwrotnikowych, ale nie uwzględnił zmian temperatury powietrza.
- Ciepłe powietrze znad równika unosi się i jako pasaty zmierza w kierunku zwrotników. To samo powietrze oziębia się i spręża, gdyż musi zmieścić się na mniejszym obszarze, i tak powstaje strefa wyżów w szerokościach zwrotnikowych.
0 pkt; zdający popełnił błąd merytoryczny.