Pamiętaj, że na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego ma wpływ szereg czynników. Należą do nich zarówno poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, jak i uwarunkowania historyczne, religijne kulturowe, demograficzne, ekonomiczne czy polityczne.

Do czynników środowiska zalicza się np.: warunki klimatyczne, występowanie surowców naturalnych, dostęp do morza.

Afganistan jest krajem śródlądowym. Większość powierzchni kraju zajmują wysokie góry (Hindukusz). Japonia też jest krajem górzystym, ale wyspiarskim. Afganistan położony jest w strefie klimatów podzwrotnikowych, na dużej części kraju występuje klimat suchy, kontynentalny. Japonia ma korzystniejsze od Afganistanu warunki klimatyczne. Nie ma na jej obszarze bogatych złóż surowców. Zastanów się, czy to warunki przyrodnicze będą głównymi przyczynami dysproporcji w rozwoju tych krajów.

Zauważ, że mieszkańcy Afganistanu są wyznawcami islamu. Na terenie państwa od wielu lat toczą się walki zbrojne na tle politycznym i religijnym. Powszechne są tam ataki terrorystyczne. Japonia jest krajem, w którym powszechnie stosowane są w wielu dziedzinach, np. w przemyśle, transporcie nowe technologie i rozwiązania. Społeczeństwo tego kraju jest dobrze wykształcone. Pamiętaj również, że Japończycy cechują się m.in. pracowitością, sumiennością i zdyscyplinowaniem.