Smoki, elfy, magowie to postaci wypełniające karty baśni, podań ludowych, legend. Dzielni rycerze sprawdzający swe męstwo w boju, to z kolei postaci charakterystyczne dla średniowiecznych romansów rycerskich. Wiek XX przyniósł rozkwit literatury, która połączyła te, zdawałoby się, odległe gatunkowo, światy.

Określenie problemu podjętego przez autora
Grzegorz Trębicki uznaje literaturę fantasy za „jedno z najciekawszych zjawisk literackich XX wieku”, które przez swą złożoność jest trudne do uchwycenia i zdefiniowania.

Przedstawienie i uzasadnienie zajętego stanowiska

1. Argumenty związane z tekstem danym w zadaniu (Grzegorz Trębicki, Fantasy. Ewolucja gatunku)

• termin fantasy, nazwany przez Trębickiego „nieprecyzyjnym”, jest wykorzystywany często w różnorodnych, czasem odległych, kontekstach;
• podstawowe odczytania znaczenia terminu fantasy:

– twórczość, która nie naśladuje rzeczywistości (niemimetyczna) i zawiera elementy fantastyczne,
– łączenie cech fantasy z literaturą science fiction, która również reprezentuje nurt literatury egzomimetycznej (zdaniem Grzegorza Trębickiego oba te gatunki oferują czytelnikowi przygodę w „światach alternatywnych”; w przypadku science fiction miejsce magii zajmuje nauka);

• rodzaj wykreowanego świata przedstawionego jest podstawowym wyróżnikiem konwencji gatunkowej;
• najważniejsze, zdaniem Grzegorza Trębickiego, wyróżniki literatury fantasy:

– występowanie magii w świecie przedstawionym,
– umieszczanie akcji utworów w rzeczywistości zapożyczonej z baśni i romansu rycerskiego,
– czerpanie motywów z mitologii, podań ludowych, legend, sag bohaterskich czy średniowiecznych poematów rycerskich.

2. Argumenty związane z przywołanymi kontekstami

• występowanie magii w świecie przedstawionym – Wiedźmin Andrzeja Sapkowskiego – dziewczyna zamieniona w strzygę, Geralt dysponujący niezwykłymi umiejętnościami, przy pomocy których może zmieniać bieg wydarzeń; Gra o tron (George Martin Pieśni Lodu i Ognia) – np. magiczne postaci; Władca pierścieni John Ronald Reuel Tolkien – np. magiczne przedmioty, czarownicy;
• magia nie jest cechą fantasy jako gatunku – jest obecna również w literaturze średniowiecznej – za jej sprawą Tristan i Izolda po spożyciu napoju miłosnego, pokochali się miłością wielką i nieskończoną, silniejszą nawet od śmierci;
• umieszczanie akcji utworów w rzeczywistości zapożyczonej z baśni i romansu rycerskiego – baśń, posługując się formułą „niekonkretności”, nie określa miejsca i czasu wydarzeń. Typowe dla gatunku sformułowania: „dawno, dawno temu...”, „za górami, za lasami” służą budowaniu elementów świata przedstawionego;
• konkretyzacja miejsca, w którym rozgrywają się wydarzenia – zwykle jest ono nierzeczywiste, ale jednak zostaje nazwane, np. ojczyzną Conana Barbarzyńcy, bohatera cyklu Roberta Ervina Howarda, jest Cymeria, a czas akcji określa się jako „erę hyboryjską”. W trylogii Władca pierścieni Johna Ronalda Reuela Tolkiena nakreślona jest mapa Śródziemia i historia świata. Zatem cecha wyróżniona przez Grzegorza Trębickiego nie okazuje się dominująca w definiowaniu gatunku fantasy;
• czerpanie motywów z mitologii, podań ludowych, legend, sag bohaterskich czy średniowiecznych poematów rycerskich – motywy tego rodzaju obecne w wielu utworach fantasy, których bohaterowie są zazwyczaj heroiczni, gotowi przemierzać świat (np. w poszukiwaniu zemsty na zabójcach rodziców jak Conan Barbarzyńca lub po to, żeby ostatecznie pokonać zło, jak Frodo – bohater Władcy pierścieni Tolkiena).

Podsumowanie
Podążając za tokiem rozumowania Grzegorza Trębickiego, można stwierdzić, że sformułowanie definicji literatury fantasy jest niezwykle trudne, choć jest to ciekawe i interesujące zjawisko. O przynależności gatunkowej dzieła do tej literatury nie stanowi obecność w nim jednej cechy, lecz ich zbiór (np.: magia, umieszczenie akcji w quasi- średniowiecznej rzeczywistości, czerpanie motywów z baśni, mitów, legend, występowanie motywu walki dobra ze złem, ostateczne zwycięstwo dobra).