Temat wymaga zajęcia stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez Stefana Sawickiego w artykule Sacrum w literaturze. Punktem wyjścia jest więc zrozumienie podanego tekstu. Zwróć uwagę na kluczowe dla niego pojęcia: sacrum, język poezji, język religii, tajemnica. W tym kontekście warto zadać sobie pytania typu: Dlaczego Sawicki porównuje język poezji do języka religii? Co jest znaczeniem głębokim literatury? Istotne dla poprawnego zrozumienia tekstu jest również stwierdzenie Sawickiego, że sacrum należy kojarzyć z przeżyciem bliżej nieokreślonej tajemnicy.

Następnie, warto zastanowić się nad przyjęciem stanowiska wobec problemu nakreślonego przez autora. Pamiętaj, że ocena Twojego zdania nie zależy od tego, czy jest ono zgodne z wymową wyjściowego tekstu, ale od tego, czy jest ono adekwatnie uzasadnione. Stąd już na tym etapie pracy nad zadaniem zastanów się nad tym, czy Twoje stanowisko znajdzie oparcie w odpowiednich przykładach.

Możliwe stanowiska i ich skrótowe uzasadnienie:

1. Dzięki pojęciu sacrum można zbliżyć się do istoty literatury, ponieważ każdy utwór jako dzieło sztuki wywołuje refleksje na temat ludzkiej natury i jej tajemnicy.

2. Każdy utwór literacki można interpretować w planie uniwersalnym, dlatego zawsze wymagać będzie głębszego zastanowienia. Nie oznacza to jednak, by pojęcie sacrum mogło pomóc w zrozumieniu istoty poezji, ponieważ literatura mówi przede wszystkim o człowieku.

3. Sawicki zauważa, że sens pojęcia sacrum jest „niezbyt jasny”, dlatego wykorzystywanie go przy próbie charakterystyki głównej funkcji literatury nie jest celowe. Zgadzam się jednak z tym, że literatura uzmysławia czytelnikowi tajemnicę świata.

Od przyjętego stanowiska zależeć będzie formułowanie argumentów (zgodnych z tekstem bądź polemicznych). Zawsze jednak należy zacząć od analizy tekstu. Warto więc określić, jakie argumenty wykorzystuje Sawicki. Badacz, pisząc o podobieństwie wypowiedzi literackiej i religijnej, zwraca uwagę na tożsamość ich funkcji (odsłonięcie tego, co pod powierzchnią, zasugerowanie tajemnicy), pisze również o tym, że obie stawiają przed odbiorcą szczególne wymagania (trzeba włożyć wysiłek w próbę ich odczytania), podkreśla też, że obcowanie z nimi jest rodzajem inicjacji – wejściem na nieznany dotąd teren.

Kompozycja Twojej pracy może mieć różną budową, zawsze jednak musi być uporządkowana i konsekwentna. Możesz więc najpierw sformułować ogólne argumenty na podstawie tekstu, a później poprzeć je stosownymi przykładami z literatury, możesz również do każdego argumentu dołączyć odpowiedni przykład.

Tekst Sawickiego, niezależnie od tego, czy zgadzasz się z główną myślą badacza, czy nie, wymaga dojrzałego podejścia do sztuki, ponieważ porusza problem głębokiego odczytania literatury. Wybierając przykłady ilustrujące Twoje argumenty, powinieneś więc brać pod uwagę to, na ile wnikliwie jesteś w stanie przeprowadzić ich analizę. Właściwie każdy tekst należący do literatury wysokiej może stać się adekwatną ilustracją argumentów w niniejszej pracy.

Na przykład:
– ballada Dziewczyna Bolesława Leśmiana (utwór mówi o tajemniczym głosie słyszanym zza muru; uporczywe walenie w mur młotem staje się symbolem egzystencjalnej udręki, przeczucia, że świat jest czymś więcej niż postrzegalną zmysłowo rzeczywistością);
– powieść Krzyżacy Henryka Sienkiewicza (utwór pokazuje wyobrażenia o duchu narodu, o czymś, co nie jest do końca definiowalne; mówi o potrzebie mitu oraz o wyjątkowości wspólnoty);
– liryk Nicość Wisławy Szymborskiej (utwór jest próbą odpowiedzi na pytanie, czym jest życie z perspektywy nicości, w tym sensie szczególnej wagi nabiera wszystko to, co jest, istnieje).

W odniesieniu do tezy 1. można napisać, że wszystkie te przykłady mówią o swoistej tajemnicy, która niepokoi człowieka, dzięki temu odbiorca wnika w sferę sacrum, czyli dotyka tego, co wyznacza granice ludzkiego poznania. Natomiast w odniesieniu do tezy 2. czy 3. we wszystkich podanych przykładach można zaakcentować to, że wskazane utwory mają uniwersalną wymowę i mówią przede wszystkim o człowieku, w tym również o potrzebie wychodzenia poza siebie, w nieznany świat; nie znaczy to jednak, by język literatury przypominał język religii.

Przy formułowaniu podsumowania pamiętaj, by miało ono charakter wniosków związanych ze wszystkimi argumentami, które wynikają z rozwinięcia problemu badawczego. Należy wskazać to, co dla nich wspólne i najistotniejsze.