Po wygaśnięciu dynastii normańskiej, wywodzącej się od Wilhelma Zdobywcy, tron angielski
objęli Plantagenetowie, ród francuskiego pochodzenia: Henryk II (1154–1189), potem jego
synowie: Ryszard Lwie Serce (1189–1199) i Jan bez Ziemi (1199–1216). Ten ostatni,
pozbawiony swych lenn we Francji przez króla Filipa II Augusta, obłożony klątwą przez papieża
za konflikt z Kościołem, naciskany zarówno przez niechętny mu lud jak i przez
wypowiadających mu posłuszeństwo baronów, znalazł się w bardzo trudnej sytuacji.
Zmuszony został [...] do wydania przywileju [...]. Kiedy następca Jana bez Ziemi, Henryk III,
usiłował zwiększyć ciężary swym poddanym, przeciw królewskim planom wystąpiła Wielka
Rada z Szymonem de Montfort na czele, formułując postulaty naprawy ustroju, tak zwane
prowizje oksfordzkie. W 1265 roku zwołane zostało posiedzenie Rady z udziałem
przedstawicieli rycerstwa i miast, które stało się parlamentem, w pełnym tego słowa znaczeniu.
S. Grodziski, Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków 2008, s. 73–74.
Źródło 2. Fragment opracowania historycznego
We Francji, punktem wyjścia dla rozwoju zgromadzeń stanowych była rada królewska. Nie
miała ona stałego składu. Zasiadali w niej książęta z bocznych linii panujących dynastii, wielcy
wasale koronni, wyżsi duchowni, ale także wykształceni prawnicy, często mieszczańskiego
pochodzenia, zwani z czasem legistami. Znaczenie rady zależało od indywidualności
monarchy.
W dalszym rozwoju tej instytucji wielką rolę odegrał precedens z czasów Filipa IV
Pięknego z 1302 roku – zwołanie rady poszerzonej o przedstawicieli miast, z powodu konfliktu
korony francuskiej z papiestwem. Instytucja ta przez cały XIV i XV wiek występowała pod
nazwą Zgromadzenia Trzech Stanów.
S. Grodziski, Porównawcza historia ustrojów państwowych, Kraków 2008, s. 102–103.