zadania z WOS - Zadania rozszerzonej odpowiedzi

Porównaj koncepcję jednostki, społeczeństwa i państwa w konserwatyzmie i liberalizmie.

Źródło 1. O konserwatyzmie

Konserwatyści uważają, że bez władzy państwa nie może być autorytetu państwa, toteż będą dążyli do ugruntowania i umocnienia tej władzy w starciu ze wszystkimi siłami, które się tej władzy sprzeciwiają. Pragną oni jednak, aby władza nie stała na forum politycznym naga, lecz odziana w konstytucję, aby działała zawsze za pośrednictwem odpowiedniego systemu prawnego, wtedy bowiem jej poczynania nie będą sprawiały wrażenia barbarzyńskich ani ciemiężycielskich, lecz zawsze kontrolowanych i nieuchronnych, będą się jawiły jako wyraz cywilizowanej żywotności, która budzi lojalność. Dlatego też konstytucja, razem ze wspierającymi ją instytucjami, zawsze będzie leżeć u sedna konserwatywnego myślenia. Konserwatyści pokładają wiarę w urządzeniach znanych i sprawdzonych, dążąc do zapewnienia im takiego autorytetu, aby składały się na akceptowaną i obiektywną sferę publiczną.


Źródło 2. Rozwój i ocena liberalizmu

Myśl polityczna liberalizmu nie stanowi dorobku wyłącznie XIX i XX wieku […]. Koniec XVII wieku przyniósł już pierwszą, pełną, usystematyzowaną liberalną doktrynę polityczną Johna Locke’a. […] Oświecenie francuskie szczególnie zaowocowało doktryną Charles’a Louisa de Montesquieu […]. Wiek XIX powszechnie uchodzi za wiek liberalizmu […]. Pierwsza połowa XX wieku to okres głębokiego kryzysu i spektakularnego triumfu liberalizmu. W okresie międzywojennym postrzegany był on najczęściej jako system, który nie jest w stanie rozwiązać żadnego problemu współczesności [...]. Okres powojenny przyniósł natomiast jej odrodzenie w fundamentalnej opozycji do totalitaryzmu […]. Upadek komunizmu i koniec zimnej wojny stworzył nową sytuację. Po raz pierwszy w dziejach liberalizm nie ma przeciwnika ani w postaci myśli politycznej, ani w postaci systemu społecznego czy gospodarczego, który podjąłby się stworzenia intelektualnie atrakcyjnej i politycznie popularnej alternatywy wobec większości jego zasad i instytucji.