Źródło 2. Trzy fragmenty Elementarza
a) Wy, którym Pan Bóg dał sposobność odbierania nauk [...], nie rozumiejcie, iż was nauka ma do tego prowadzić, abyście przećwiczywszy się porzucali stan wasz lub siedliska wasze, lecz zostając, [...] w tej Wsi, w tym Miasteczku [...], macie się przez naukę stawać sposobniejszymi do lepszego gospodarowani [...].
b) Wielką liczbę dzieci z tego świata z nieutulonym żalem Rodziców, z uszczerbkiem zaludnienia, znosi ospa. W czym najwięcej winni sami Rodzice, że albo nie używają podanego od Opatrzności Boskiej, przeciwko tej zarazie środka, to jest szczepienia dobrej ospy, albo z dziećmi mającymi ospę, nie umieją sobie postępować [...].
c) Owszem, stan rolników u wszystkich mądrych jest poważany. Rolnik żywi drugich ludzi pracą swoją, bez niego społeczność ludzka, żadne Państwo stać by nie mogło. [...] Cnotliwy kmiotek więcej wart szacunku, niż niepoczciwy Pan i bogacz. Toż [należy] mówić o rzemieślniku i kupcu.
Źródło: Elementarz dla szkół parafialnych narodowych, Kraków 1785, s. 6, 37, 41.
Źródło 3. Obraz Jana Norblina, Przyjęcie kandydatów do szkoły w obecności króla Stanisława Augusta
Źródło: Stanisław August ostatni król polski..., Katalog wystawy pod red. A. Sołtys, Warszawa 2012, s. 421.
poleca:
