Wysłuchawszy w tej mierze zdania władz prowincjonalnych i osób biegłych spośród mieszkańców klas interesowanych, [...] postanawiamy, co następuje: 1. Nie nadane dotąd prawem własności lub czynszu wieczystego, lub wieczystej dzierżawy chłopskie gospodarstwa rolnicze gospodarzom, którzy przy ogłoszeniu prawa niniejszego prawnie oneż posiadają jako dzierżawcy nadane mają być prawem własności, a ciążące na tych posadach pańszczyzna i inne dziedzicowi należące się służebności i daniny mają być okupione1.
1 tu jako: odkupione.
Źródło 2. Dekret uwłaszczeniowy Rządu Narodowego, 1863 r. [fragment]
Art.1. Wszelka posiadłość ziemska, jaką każdy gospodarz dotąd tytułem pańszczyzny, czynszu, lub innym tytułem posiadał wraz z należnymi do niej ogrodami, zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarskimi tudzież przywilejami i prawami do niej przywiązanymi, od daty niniejszego dekretu staje się wyłączną i dziedziczną dotychczasowego posiadacza własnością bez żadnych jakichkolwiek obowiązków, danin, pańszczyzny, lub czynszu, z warunkiem jedynie spłacania przypadających z niej podatków i odbywania należnej służby krajowej.
Źródło: Zeszyty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 34, Warszawa 1958, s. 8, 37.
poleca:
