Źródło 2. Pamiętniki [...] [fragment]
Byłem w Berlinie i co chwila oczekiwałem telegramu. Zaprosiłem na obiad Moltkego1 i Roona2, aby rozmawiać z nimi o sytuacji, coraz groźniejszej. Kiedy siedzieliśmy przy stole, nadszedł drugi telegram. Mógł zawierać około dwustu wyrazów. Przeczytałem go głośno; nagle zmieniła się twarz Moltkego, zgarbił się; czynił wrażenie człowieka nagle postarzałego, załamanego. Z telegramu jasno wynikało, że jego królewska mość ustępował roszczeniom Francji. Zwróciłem się do Moltkego z pytaniem, czy cokolwiek nastąpi możemy się spodziewać zwycięstwa. „Tak”, odpowiedział. „A więc, rzekłem, zaczekajcie chwilę”. Usiadłem przy stole, wziąłem telegram królewski i skułem dwieście wyrazów w dwadzieścia, nic nie zmieniając ani dodając. Był to ten sam telegram [...]. Był tylko krótszy, zwięzły i stanowczy. W ten sposób zredagowaną depeszę podałem Moltkemu i Roonowi. „Jak wam się teraz podoba?” zapytałem. „Znakomita, zawołali: doskonała”. I Moltke zmartwychwstał. Wyprostował się, był młody i świeży: miał wojnę, odżył...
1 Helmut von Moltke (1800–1891) – pruski generał, feldmarszałek, szef sztabu generalnego.
2 Albrecht von Roon (1803–1879) – pruski generał, feldmarszałek i minister wojny.
Źródło: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, Warszawa 1960, nr 40, s. 5–6.
Wyjaśnij, jaką rolę w wydarzeniach opisanych w źródle 2. odegrał polityk, którego dotyczy źródło 1.