aplikacja Matura google play app store

język polski - przykładowe zadania na poziomie podstawowym

Zadanie: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Zadanie 8.
Zadania do tekstu:

Michał Centkowski
Muzeum literatury kontra amerykański sen

Na długo przed premierą mówiło się, że wrocławski spektakl stanie się wydarzeniem – oto po raz pierwszy w historii, publiczność zobaczy na scenie w całości [...] trzy części Dziadów. Michał Zadara podkreślał szczególną pozycję mickiewiczowskiego dramatu, stanowiącego fundament polskiej kultury. Fundament, który należy traktować poważnie, a więc wystawiać w całości i bez skrótów. Wskazywał także potrzebę współczesnych realizacji polskiej klasyki. I faktycznie udało mu się stworzyć spektakl monumentalny, nowoczesny i efektowny, a jednocześnie najzupełniej wierny literackiej partyturze. [...]

A jednak, mimo całej tej formalnej wirtuozerii oraz ogromu pracy twórców trudno pozbyć się wrażenia, że czegoś wrocławskim Dziadom zabrakło. [...] Blisko pięciogodzinny spektakl obejmujący I, II i IV część dramatu oraz wiersz Upiór rzuca wyzwanie, przede wszystkim, percepcyjnym zdolnościom widza. Dlatego zapewne towarzyszy nam po wyjściu z teatru to dziwne uczucie, jak po wizycie w muzeum. Co prawda nowoczesnym, interaktywnym i efektownym, acz ostatecznie służącym jedynie eksponowaniu przytłaczającej ilości artefaktów dawno minionej przeszłości.

Radosław Rychcik [w Teatrze Nowym w Poznaniu] z kolei, nie tylko przepuścił fundament rodzimej mitologii przez zainfekowaną popkulturowymi kliszami ponowoczesną świadomość, lecz także zestawił romantyczne dzieje z burzliwą historią Ameryki. [...] Scenę zaludniają bohaterowie zbiorowej wyobraźni. Ewą/Dziewczyną jest u Rychcika Marylin Monroe (wspaniała Gabriela Frycz), Guślarzem barokowy i sarkastyczny Joker (znakomity Tomasz Nosiński) [...], a Józio i Rózia to hipnotycznie wpatrzone w ekran teleodbiornika bliźniaczki z Lśnienia1 Kubricka. Swoje Dziady reżyser zadedykował ikonom walki o prawa czarnych. [...]

Rychcik podjął tym samym dość ryzykowną grę. [...] Pokusa uwspółcześnienia, bądź uniwersalizacji dramatu przez sięgnięcie do rezerwuaru masowych wyobrażeń zawsze niesie z sobą ryzyko spłycenia, banalizacji, zwłaszcza, gdy proste skojarzenia służą głównie parodii, tudzież powierzchownemu efekciarstwu maskującemu intelektualną bezsilność w zderzeniu z niełatwą literaturą.

Tymczasem za sprawą wszystkich tych bezczelnych pomysłów, odległych asocjacji, pozornie ryzykownych odwołań powstał spektakl znakomity, zachwycający, wybitny – jeden z najważniejszych w ostatnich latach w polskim teatrze. Tym spektaklem Rychcik ostatecznie uwolniwszy tekst Mickiewicza z więzów narodowej martyrologii, na powrót uczynił go częścią, wspólnej ludziom każdego miejsca i czasu opowieści o pragnieniu wolności, niezgodzie na zło oraz sprzeciwie wobec wszelkiego ucisku, stanowiącej fundament kulturowego dziedzictwa Zachodu.

Zestawiając losy bohaterów dramatu z historią emancypacji czarnoskórych Amerykanów Rychcik odnajduje w Dziadach, tę samą rewolucyjną moc, która fascynowała Dejmka2 . Nie przypadkiem w drugiej części spektaklu umieszcza reżyser wspaniały manifest wyrosłego z niezgody na zło prometejskiego humanizmu – Wielką Improwizację, w genialnej interpretacji Gustawa Holoubka, którego głos dobiega z pogrążonej w ciemności sceny. [...]. Zaś Gustaw/Konrad (świetny Mariusz Zaniewski) przemawia do nas ze sceny nie mniej poruszającymi słowami Martina Luthera Kinga o wspaniałym śnie o równości3 .

Wiele jest w tym spektaklu scen olśniewających. [...] Przejmujący, pełen goryczy jest czarny blues, w którego rytm nadzy i wynędzniali filomaci, wespół z afrykańskimi niewolnikami, śpiewają o Zemście z Bogiem lub mimo Boga przy brzęku łańcuchów i kajdan. [...] Tekst Mickiewicza pozostaje bez wątpienia, czego dowodzi spektakl Rychcika, najwspanialszym w całej polskiej literaturze, hymnem na cześć wolności.


1 Horror Lśnienie Satnleya Kubricka (1980) to ekranizacja powieści Stephena Kinga pod tym samym tytułem. Podejmuje problem istoty zła.

2 Autor odwołuje się do inscenizacji Dziadów wystawionej w Teatrze Narodowym w Warszawie w 1967 r. Rolę Konrada zagrał Gustaw Holoubek. Władze PRL odebrały spektakl jako antyrosyjski i antyradziecki, dlatego po dwóch miesiącach – w styczniu 1968 r. – został zdjęty z afisza, a reżyser – Kazimierz Dejmek zwolniony ze stanowiska dyrektora teatru. Decyzja ta spotkała się licznymi protestami i demonstracjami studentów.

3 Nawiązanie do przemówienia z 28 sierpnia 1963 r. wygłoszonego przez czarnoskórego pastora amerykańskiego Martina Luthera Kinga – przywódcy ruchu walczącego o prawa obywatelskie.

Źródło: Michał Cetkowski Muzeum literatury kontra amerykański sen, [w:] tenże, http://www.dziennikteatralny.pl/dziady-polskie.html [dostęp w dniu: 16.01.2015 r.].
Zadanie 8.1.
Uzasadnij, że tekst Michała Centkowskiego jest recenzją. Podaj dwie cechy gatunkowe tej formy wypowiedzi i zilustruj je przykładami z tekstu.

Cechy gatunkowe recenzji
Przykłady z tekstu (cytat lub omówienie)




Zadanie 8.2.
Rozstrzygnij w odniesieniu do całego tekstu Michała Centkowskiego, które ze zdań jest prawdziwe, a które fałszywe.
Omówione spektakle Dziadów Adama Mickiewicza są inscenizacjami nowoczesnymi.
Według recenzenta reżyserowany przez Michała Zadarę spektakl Dziadów Adama Mickiewicza jest nieudany.
Wymowa spektaklu Rychcika jest sprzeczna z przesłaniem Dziadów Adama Mickiewicza.
Zadanie 8.3.
Objaśnij w kontekście recenzji przenośnie użyte w jej tytule.
Muzeum literatury – .......................................................
Amerykański sen – .........................................................
Zadanie 8.4.

a) Oceń, które ze zdań pochodzących z tekstu zawiera informacje, a które jest opinią.
Michał Zadara wskazywał na potrzebę współczesnych realizacji polskiej klasyki.
Rychcik podjął dość ryzykowną grę.
b) Przekształć zdanie zawierające informację tak, by zawierało opinię.
Zadanie 8.5.
Wykorzystując znajomość III części Dziadów Adama Mickiewicza, odpowiedz na pytania.
a) Komu Adam Mickiewicz zadedykował III część Dziadów?
b) Na czym polega prometejski humanizm w dramacie Adama Mickiewicza?
c) Co jest źródłem tragizmu bohaterów wypowiadających słowa zemsta, zemsta, zemsta na wroga / Z Bogiem i choćby mimo Boga?
Zadanie 8.6.
W jaki sposób reżyser Radosław Rychcik osiągnął uniwersalizację wymowy dramatu Adama Mickiewicza?
Zadanie 8.7.
Na czym polegała „rewolucyjna moc” Dziadów Adama Mickiewicza w powojennej Polsce?
Zadanie 8.8.
Zapisz w stopniu najwyższym przymiotniki użyte w zdaniu Powstał w Teatrze Nowym w Poznaniu spektakl znakomity, zachwycający, wybitny.
Zadanie 8.9.
Dobierz do podanych znaczeń odpowiednie rzeczowniki z 4. lub 5. akapitu.
Znaczenie wyrazu
Wyraz
1. pozbawienie czegoś oryginalności, szablonowość

2. chęć przypodobania się publiczności za wszelką cenę

3. automatyczne skojarzenie myślowe

Zadanie 8.10.
Zbuduj wypowiedzenie zawierające właściwe przyporządkowanie funkcji wskazanego fragmentu tekstu oraz poprawnego uzasadnienia wyboru.
W ostatnim akapicie wypowiedź podporządkowana jest funkcji
ponieważ nadawca tekstu
Poprzednia strona Następna strona

źródło: CKE
Polityka Prywatności