aplikacja Matura google play app store

język polski - przykładowe zadania na poziomie podstawowym

Zadanie: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Zadanie 10.
Zadania do tekstu:

Edwin Bendyk
Opisać świat od nowa

Touraine, gwiazda francuskiej nauki, jak każdy rasowy socjolog od początku kariery zastanawiał się nad pytaniami: jak powstaje i zmienia się społeczeństwo; co pcha ludzi do zbiorowego działania; dlaczego wolimy być razem niż osobno? [...] Stwierdził: „Nauki społeczne, jakie znaliśmy, klasyczna socjologia [...] umarła. [...]”

Uczony wcale jednak nie sprawiał wrażenia zmartwionego, gdy mówił o śmierci uprawianej przez siebie przez ponad pół wieku dyscypliny. Przeciwnie, martwił się jedynie, że zabraknie mu czasu, by opisać świat, który nadchodzi. [...]

Kto śledzi dzieło Touraine’a, [...] nie powinien być zaskoczony. To ten typ badacza, który uprawia naukę, by odkrywać rzeczywistość, a nie po to, by potwierdzać swoją pozycję w akademickiej hierarchii. [...]

Francuski socjolog zawsze jednak bardziej przywiązany był do życia niż naukowej struktury i starał się być tam, gdzie społeczeństwo przez swe działanie otwierało nowe rozdziały historii. Gdy w 1980 r. wybuchła w Polsce Solidarność, spakował walizki i ruszył za żelazną kurtynę, by wspólnie z polskimi naukowcami zbadać niezwykły fenomen. Uczony wspomina ten czas: „ [...] To, co zobaczyliśmy w 1980 r., przypominało dosłownie, w sensie wręcz religijnym, zmartwychwstanie. Miałem wrażenie, jakbym widział krew zaczynającą krążyć w martwym ciele narodu, które ożywa i powstaje, by wrócić do historii. Chciałem zrozumieć, co się stało, nie miałem bowiem wątpliwości, że w Polsce odbywa się niezwykle ważny proces dla całej socjologii wolności”.

Alain Touraine do dziś nie ma wątpliwości, że Solidarność była najważniejszym ruchem społecznym XX w., otworzyła z hukiem nowy etap historii, kiedy na scenę wkroczył społeczny aktor nieposługujący się kategorią interesu, lecz jako podmiot świadomy, że „ma prawo mieć prawa”. [...]

Dziś te zbiorowe reprezentacje społeczeństwa, nawet jeśli istnieją, nie odgrywają dawnej roli, nie są już źródłem zbiorowego działania. Jeśli do niego dochodzi, to [...] w wyniku połączenia pojedynczych energii jednostek, decydujących się podjąć walkę w obronie naruszonej godności, w obronie prawa do posiadania praw. [...]

Jak twierdzi sam Touraine, przydałoby się jeszcze z 50 lat życia, żeby dostrzec rezultaty obecnej rewolucji. W jej wyniku na gruzach społeczeństwa, jakie znaliśmy, wyłoni się coś nowego. Co? Tego nie wie nikt, nawet Alain Touraine. Ale jeśli ma rację, to najciekawsze dopiero przed nami.


Źródło: Edwin Bendyk, Opisać świat od nowa, [w:] „Polityka”, Nr 1, z dnia 1.01.2015, s. 69–70.
Zadanie 10.1.
Wyjaśnij, czemu służy zastosowanie w ostatnim akapicie tekstu formy pierwszej osoby liczby mnogiej.
Zadanie 10.2.
Wyjaśnij użyte w tekście sformułowanie gwiazda francuskiej nauki.
Zadanie 10.3.
Wypisz z pierwszego akapitu tekstu przykład personifikacji i wyjaśnij, czemu służy zastosowanie tego środka wyrazu.
Zadanie 10.4.
Do kogo odnoszą się w tekście poniższe sformułowania?
społeczny aktor
rasowy socjolog
Zadanie 10.5.
Poniższe wypowiedzenia z tekstu są informacją czy komentarzem?
Ale jeśli ma rację, to najciekawsze dopiero przed nami.
Solidarność była najważniejszym ruchem społecznym XX w.
Francuski socjolog zawsze jednak przywiązany był do życia.
Zadanie 10.6.
Na podstawie akapitów trzeciego i czwartego podaj dwie cechy świadczące o tym, że tekst Edwina Bendyka został napisany stylem publicystycznym.
Zadanie 10.7.
Wypowiedź francuskiego socjologa Chciałem zrozumieć, co się stało przekształć tak, aby pełniła funkcję impresywną.
Zadanie 10.8.
a) Motyw zmartwychwstania Polski, który pojawił się w wypowiedzi Touraine’a, został wykorzystany również w tekście
b) Krótko uzasadnij wybraną przez siebie odpowiedź.
Poprzednia strona Następna strona

źródło: CKE
Polityka Prywatności